Ο σύγχρονος τρόπος ζωής οδηγεί όλο και περισσότερους ανθρώπους στο λεγόμενο «dieting», τη συνεχή δηλαδή ενασχόληση με δίαιτες των οποίων η αποτελεσματικότητα είναι εξαιρετικά αμφίβολη σε βάθος χρόνου και χωρίς τον κατάλληλο τρόπο ζωής και καθημερινότητας. Στο μυαλό των περισσότερων ανθρώπων, η έννοια «δίαιτα» είναι συνυφασμένη με αυτή της «αφαγίας». Αυτό βέβαια είναι και το πρώτο και συνήθως μεγαλύτερο λάθος καθώς επιφέρει ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα.
Το άρθρο επιμελήθηκε η Μερόπη Παπουτσή Διατροφολόγος (Msc), Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Χημικός/ Αναλυτής τροφίμων (Bsc), Πανεπιστήμιο Κρήτης
Πολλές εμπεριστατωμένες μελέτες έχουν δείξει πως, όταν ένας άνθρωπος υπόκειται σε στερητικά προγράμματα δίαιτας για μεγάλο χρονικό διάστημα ή σε αντίστοιχα διαδοχικά προγράμματα μικρότερης διάρκειας, «πετυχαίνει» το ακριβώς αντίθετο από το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα, δηλαδή την μακροπρόθεσμη αύξηση του σωματικού του βάρους!
- Tα στερητικά διατροφικά προγράμματα, καταστέλλουν τη λειτουργία του μεταβολισμού με αποτέλεσμα να μειώνονται οι καύσεις, να μην επιτυγχάνεται απώλεια βάρους και να υιοθετούνται λανθασμένες διατροφικές πρακτικές.
- Η έλλειψη «διατροφικής εκπαίδευσης» αποτελεί έναν ακόμα λόγο για τον οποίο οι άνθρωποι ωθούνται στο dieting. Για το λόγο αυτό, η υιοθέτηση βασικών διατροφικών αρχών και η κατανόηση του όρου «σωστή διατροφή», αποτελεί το μεγαλύτερο όπλο για τη διατήρηση του σωματικού βάρους ευ όρου ζωής.
Εκτός, όμως, από το φαινόμενο του dieting και των λοιπών πολλά υποσχόμενων “προγραμμάτων express”, είναι αρκετά συνηθισμένο, ένας άνθρωπος που ακολουθεί ένα ισορροπημένο πρόγραμμα διατροφής, να μην επιτυγχάνει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Αναρωτιέται κανείς γιατί συμβαίνει αυτό;
- Η επικρατέστερη εξήγηση εντοπίζεται στην έλλειψη υπομονής ή κινήτρου. Μελέτες που έχουν ασχοληθεί με τη διερεύνηση των αιτιών αποτυχίας απώλειας βάρους, έχουν δείξει πως εάν δεν υπάρχει άμεσο αποτέλεσμα ή κάποιο ισχυρό κίνητρο (πχ. ιατρικό πρόβλημα), το ποσοστό αποτυχίας ανέρχεται στο 37% (Teixeira PJ, et al. Review. Obes rev. 2005).
- Είναι πολλές οι περιπτώσεις κατά τις οποίες οι άνθρωποι συνδέουν την έκφραση συναισθημάτων με την κατανάλωση φαγητού. Για παράδειγμα το άγχος (stress),η απογοήτευση ή η επιτυχία, συχνά συνδέονται με την αλόγιστη κατανάλωση λιπαρών τροφών κυρίως λόγω συνήθειας και όχι λόγω βιοχημικών μηχανισμών.
- Τέλος, πολύ σημαντικό ρόλο παίζει και η προσωπική επαφή και εμψύχωση από τον Διατροφολόγο. Η συνεχής υπενθύμιση του αρχικού στόχου, η καθοδήγηση και η ψυχολογική υποστήριξη καθ’ όλη τη διάρκεια των συνεδριών, αποτελούν ισχυρά κίνητρα για τη σωστή απώλεια βάρους.
Ο κυριότερος στόχος είναι η υιοθέτηση ενός υγιεινού μοτίβου ζωής, χωρίς υπερβολές, το οποίο δεν περιλαμβάνει μόνο τη σωστή διατροφή, αλλά τη συνδυάζει με την άθληση η οποία παίζει καθοριστικό ρόλο τόσο στην απώλεια όσο και στη διατήρηση του βάρους.