Πολύτιμα εργαλεία για τη διασφάλιση της υγείας των ασθενών αλλά και την εξοικονόμηση πόρων, μπορούν να αποδειχθούν τα αποτελέσματα της έρευνας Webrating Health που παρουσίασε ο καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας – Οικονομικών της Υγείας ΕΚΠΑ, Γιάννης Υφαντόπουλος, στο πλαίσιο του «1st EvidenceBasedHealthcare 2018» που διοργάνωσε το Dailypharmanews.gr.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έρευνα, η οποία εξέτασε την εφαρμογή των μητρώων ασθενών και των κλινικών οδηγιών στην Ελλάδα, γιατροί και φαρμακοποιοί ερωτήθηκαν κατά πόσο συμφωνούν με την άσκηση της ιατρικής βάσει επιστημονικής – κλινικής τεκμηρίωσης. Το 91% των γιατρών και το 91% των φαρμακοποιών είπαν, «Δώστε μας στοιχεία, δώστε μας την κλινική τεκμηρίωση», όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Υφαντόπουλος.
Σε ερώτηση για τη χρησιμότητα των κλινικών δεδομένων στην άσκηση της ιατρικής και τη λήψη των κλινικών αποφάσεων, τόσο οι γιατροί όσο και οι φαρμακοποιοί, σε ποσοστό 93% υποστηρίζουν ότι τα επιθυμούν. «Είναι πολύ ενδιαφέρον ότι η πλειονότητα απάντησε θετικά», επεσήμανε ο καθηγητής.
Σε ό,τι αφορά τη χρησιμότητα των κλινικών δεδομένων σε διάφορες ηλικιακές ομάδες, η μέτρηση έγινε με βάση την κλινική εμπειρία, τη χρονοεξειδίκευση, δηλαδή 0 -10, 20 , 30 χρόνια και περισσότερα. Φάνηκε ότι εκείνοι που έχουν περισσότερα χρόνια υπηρεσίας, έχουν και μεγαλύτερη ανάγκη της κλινικής τεκμηρίωσης, εκφράζοντας την ανάγκη να λάβουν περισσότερα στοιχεία ώστε να μπορέσουν να έχουν στη διάθεσή τους περισσότερες πληροφορίες και να παίρνουν καλύτερες αποφάσεις.
Στην ερώτηση, πόσο σημαντικά είναι κατά την άποψή σας τα μητρώα ασθενών για την άσκηση πολιτικών υγείας στην Ελλάδα, το 74% των γιατρών και το 82% των φαρμακοποιών δήλωσε θετικά, με τους φαρμακοποιούς να δείχνουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τα ιατρικά δεδομένα, τα οποία δεν ανήκουν τόσο πολύ στον χώρο της δικής τους ευθύνης. «Τα μητρώα των ασθενών για την άσκηση πολιτικών υγείας είναι μια σημαντική απόφαση», υπογράμμισε ο κ. Υφαντόπουλος, «και η πλειονότητα γιατρών και φαρμακοποιών εκφράζει την ανάγκη εφαρμογής τους.»
Ποιοι πιστεύουν περισσότερο στη σημαντικότητα των μητρώων των ασθενών για την άσκηση πολιτικής υγείας; Κυρίως οι νέοι. Εκείνοι που έχουν περισσότερα χρόνια υπηρεσίας, υποστηρίζουν ότι έχουν μάθει πλέον τον τρόπο να εφαρμόζουν το κλινικό έργο. Δηλώνουν ότι τα χρειάζονται αλλά μπορούν και χωρίς αυτά.
Όσοι έχουν επίσης περισσότερα χρόνια υπηρεσίας, λένε ότι το κόστος δεν τους ενδιαφέρει. Οι νέοι αντίθετα, υποστηρίζουν ότι χρειάζονται τα μητρώα ασθενών για την εξοικονόμηση των πόρων. Επομένως, σύμφωνα με τον καθηγητή κ. Υφαντόπουλο, τα μητρώα των ασθενών πρέπει να συνδυαστούν με τη φαρμακευτική δαπάνη και τον προϋπολογισμό νοσοκομείων.
Πόσο καλά γνωρίζουν γιατροί και φαρμακοποιοί την ύπαρξη μητρώων ασθενών για τις παρακάτω ασθένειες; Συγκεκριμένα, για την ηπατίτιδα C, περίπου οι μισοί γιατροί και φαρμακοποιοί έχουν γνώση (43,3% και 42,5 % αντίστοιχα). Όσον αφορά στο HIV/AIDS, περισσότερο οι φαρμακοποιοί γνωρίζουν (53,8%) παρά οι γιατροί (45,5%) για την ύπαρξη των μητρώων ασθενών ενώ για τη μυελογενή λευχαιμία πολύ λίγο γνωρίζουν την ύπαρξή τους, τόσο οι γιατροί (25%) όσο και οι φαρμακοποιοί (34,9%).
Στο ερώτημα, ποιος νομίζετε ότι θα πρέπει να αναλάβει τη δημιουργία των μητρώων ασθενών, το 54,1% των γιατρών και το 58,9% των φαρμακοποιών απαντούν ότι πρέπει να την αναλάβει ο δημόσιος τομέας. Όταν το ίδιο ερώτημα τέθηκε με αναφορά στον ιδιωτικό τομέα, αρνητικά απάντησε το 82,5% των γιατρών και το 86% των φαρμακοποιών. Σε ό,τι αφορά τη δημιουργία των μητρώων ασθενών με ευθύνη ανεξάρτητων αρχών, θετικά απάντησε το 59,9% και το 48,6% των φαρμακοποιών.
Για το εάν τα μητρώα των ασθενών θα πρέπει να συνδέονται άμεσα με τον φάκελο ασθενή και να καταγράφονται υποχρεωτικά όλα τα κλινικά δεδομένα, οι γιατροί συμφώνησαν κατά 77,5% και σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό, 88,8%, οι φαρμακοποιοί.
Κατά την άποψή σας, σε ποιο βαθμό εφαρμόζονται τα θεραπευτικά πρωτόκολλα στην ελληνική ιατρική πρακτική σήμερα; Οι γιατροί απάντησαν θετικά σε ποσοστό 43% και αντίστοιχα οι φαρμακοποιοί σε ποσοστό μόλις 15%, θέλοντας να δηλώσουν, σύμφωνα με τον καθηγητή, ότι ουσιαστικά δεν υπάρχουν θεραπευτικά πρωτόκολλα και δεν εφαρμόζονται.
Πόσο σημαντικά είναι τα θεραπευτικά πρωτόκολλα στη λήψη κλινικών αποφάσεων; Οι νέοι γιατροί και φαρμακοποιοί πιστεύουν περισσότερο στα θεραπευτικά πρωτόκολλα και τα χρειάζονται περισσότερο από τους συναδέλφους τους με περισσότερα χρόνια υπηρεσίας. Η εκπαίδευση, σύμφωνα με τον κ. Υφαντόπουλο, δεν πρέπει να περιοριστεί μόνο στους νέους αλλά να επεκταθεί και σε όσους δραστηριοποιούνται περισσότερα χρόνια στον χώρο.
Πόσο χρήσιμες θεωρείται τις κλινικές οδηγίες ( clinical guidelines ) στη λήψη κλινικών αποφάσεων; «Πολύ σημαντικές», απάντησαν οι γιατροί σε ποσοστό 82% και οι φαρμακοποιοί σε ποσοστό 90% αντίστοιχα.
Στο ερώτημα, πόσο σημαντικές είναι κατά την άποψή σας οι κλινικές οδηγίες για την εξοικονόμηση υγειονομικών πόρων, ένα πολύ σημαντικό ποσοστό των γιατρών (66%) και των φαρμακοποιών (77%) απάντησε θετικά. Το ενδιαφέρον, όπως εξήγησε ο κ. Υφαντόπουλος είναι η ευαισθησία των κλινικών οδηγιών σε σχέση με τα budget που υπάρχουν στα νοσοκομεία για την εξοικονόμηση πόρων. «Οι νέοι γιατροί δείχνουν πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον σε σχέση με τους υπόλοιπους. Όλα αυτά αποτελούν ευρήματα που δείχνουν προς τα που πρέπει να στραφεί η εκπαίδευση και η ενημέρωση από την πλευρά του Υπουργείου.»
Σε ό,τι αφορά την ηλεκτρονική συνταγογράφηση και τη σημαντικότητά της για τον έλεγχο του φαρμακευτικού κόστους, ορισμένοι γιατροί σε ποσοστό 10 – 14% εμφανίζονται επιφυλακτικοί, απαντώντας ότι έχει αποτύχει πλήρως. Όμως, ένα μεγάλο ποσοστό, 89% των φαρμακοποιών και 71% των γιατρών, απαντά θετικά, δηλώνοντας ότι η ηλεκτρονική συνταγογράφηση έχει επιτύχει.
Συντάκτης: Δήμητρα Χατζηπαναγιώτου